เรื่องลึกลับของผีถ้วยแก้วอาจไม่ได้อยู่ที่ผี แต่อยู่ที่ใจของเรา

A A
Dec 3, 2021
Dec 3, 2021
A A

        กว่า 130 ปีแล้วที่ผีถ้วยแก้วถูกใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารระหว่างโลกคนเป็นกับโลกคนตาย เกมที่ผสมผสานทั้งความตื่นเต้น สนุก และขนหัวลุกไปพร้อมๆ กัน จริงหรือที่ความลึกลับของผีถ้วยแก้วอยู่ที่การขยับเองของถ้วยที่ไม่มีใครบอกได้ เมื่อนักจิตวิทยาได้ค้นพบว่า แท้จริงแล้วสิ่งที่ลึกลับกว่าอาจเป็นจิตใจของเราเอง

        ไม่นานมานี้ นักจิตวิทยาพบว่า เกมผีถ้วยแก้วที่เราเชื่อกันว่าเอาไว้สื่อสารกับคนตายนั้นอาจไม่ได้บอกอะไรเรามากนักถึงโลกหลังความตาย แต่มันกลับบอกถึงเรื่องราวของเราเองมากกว่า การศึกษาของนักจิตวิทยาทำให้เห็นว่า เกมผีถ้วยแก้วมีความเชื่อมโยงกับร่างกายและจิตใจของคนเราอย่างไร

        การเคลื่อนที่ของถ้วยที่เราคิดว่าเป็นเพราะอำนาจของวิญญาณที่มาสิงอยู่ในถ้วยนั้น แท้จริงแล้วอาจเป็นเรื่องของจิตใต้สำนึกของเราเอง ลองสังเกตดูง่ายๆ ถ้าเราคิดจะขยับ เราก็มักเผลอขยับโดยไม่ได้ตั้งใจ ถ้าเรานึกจะหอมแก้มแฟน เราก็จะเริ่มเอียงตัวไปข้างหน้าโดยไม่รู้ตัว ผีถ้วยแก้วก็เหมือนกัน พอเรานึกว่าเดี๋ยวถ้วยจะขยับ มันก็ขยับจริงๆ นั่นแหละ แต่เป็นการขยับจากการดันแบบไม่รู้ตัวของเราเอง

ข้อความปริศนามาจากไหน
        ธรรมชาติของคนเราเมื่อเริ่มสะกดคำบางคำ เราก็มักจะเดาแบบไม่รู้ตัวทันที จิตใต้สำนึกของเราเองนี่แหละที่อยู่เบื้องหลังข้อความเหล่านี้ ถ้าเราถามวิญญาณว่า “คุณชื่ออะไร” แล้วถ้วยเกิดเลื่อนไปที่ตัว พ กับ สระ อี สมองเราก็จะคิดทันทีว่าวิญญาณที่เราสื่อสารด้วยชื่อ “พีท” แน่ๆ เผลอๆ ทุกคนในวงก็อาจคิดเหมือนกันด้วยซ้ำ

ผีถ้วยแก้ว

        และเพื่อพิสูจน์ว่าเรื่องนี้มันจริงแค่ไหนสำหรับผีถ้วยแก้ว จึงมีการศึกษาขึ้นในปี 2018 โดยให้ผู้เล่นใส่แว่นที่มีกล้องติดอยู่เพื่อคอยดูการเคลื่อนไหวของลูกตา เมื่อผู้เล่นได้รับโจทย์ให้สะกดคำว่า Baltimore โดยใช้ถ้วยก็พบว่า ตาของผู้เล่นจะมองไปที่ตัวอักษรก่อนที่ถ้วยจะขยับตาม จากนั้นผู้เล่นก็จะได้เล่นผีถ้วยแก้วตามปกติ นักวิจัยพบว่าในตอนนี้ผู้เล่นแต่ละคนจะไม่ได้มองที่ตัวอักษรก่อน และเริ่มเดาคำได้ไม่ดีเท่าไร แต่เมื่อมีการวิเคราะห์การเคลื่อนไหวลูกตาของผู้เล่นสองคนในนี้ที่มักจะเดาตัวอักษรต่อไปได้ดีเหมือนตอนที่สะกดคำว่า Baltimore นักวิจัยพบว่าถ้าสังเกตดีๆ จะเห็นว่าหนึ่งในสองคนนี้เป็นคนเดาตัวอักษร

        จากการศึกษาเราจึงพบว่า โดยทั่วไปแล้วอักษรตัวแรกที่ถ้วยขยับไปหาค่อนข้างจะเป็นการสุ่ม แต่ตัวต่อๆ ไปจะไม่ใช่ เพราะผู้เล่นจะเริ่มเดาคำมากขึ้น แล้วทำไมเราถึงยังรู้สึกว่ามีพลังบางอย่างอยู่เบื้องหลังการขยับของถ้วย เหตุผลก็เป็นเพราะการที่เรารู้สึกว่ากำลังควบคุมอะไรบางอย่างอยู่นั้น มันหมายถึงเราต้องสามารถทำนายผลของการกระทำได้นั้น แต่เมื่อผู้เล่นแต่ละคนก็ไม่ได้เดาคำได้ดีเท่าไรว่าถ้วยจะขยับไปทางไหน ก็เลยรู้สึกว่ามีพลังลึกลับที่อยู่เหนือการควบคุม

      การเล่นผีถ้วยแก้วจึงเป็นการเล่นกับ Zombie Mind หรือจิตใต้สำนึกของเราเองที่คอยตอบคำถามแทนสิ่งเราเชื่อว่าเป็นวิญญาณในโลกหลังความตาย แม้ว่าจิตสำนึกอาจไม่ได้รู้คำตอบในสิ่งที่เราถาม จิตใต้สำนึกจึงเข้ามาทำหน้าที่แทน เหมือนกับงานวิจัยในปี 2012 ที่ให้ผู้เล่นผีถ้วยแก้วตอบคำถามใช่-ไม่ใช่ ที่พวกเขาเองก็ไม่รู้ แต่ละคนจะต้องเล่นคนเดียวแบบไม่รู้ตัวโดยใส่ที่ปิดตา จากนั้นเพื่อนซึ่งที่จริงแล้วเป็นทีมงานก็จะแอบเอามือออกเพื่อให้ผู้เล่นควบคุมถ้วยคนเดียว การทดลองนี้พบว่า เมื่อผู้เล่นเจอคำถามที่ตัวเองไม่มั่นใจในคำตอบ ผู้เล่นจะเดาได้ถูกต้องมากขึ้นเมื่อได้คำตอบจากผีถ้วยแก้วเทียบกับการตอบคำถามที่ไม่สำคัญนักในตอนแรก

สิ่งที่ผีถ้วยแก้วบอกจริงๆ แล้วคือ
      ถึงเราอาจจะไม่ได้สื่อสารกับวิญญาณมากเท่าที่เราคิด แต่เกมนี้ทำให้เราเข้าใจถึงจิตวิทยา ความจำของจิตใต้สำนึก ความรู้สึกของพลังบางอย่าง และสมองซอมบี้ที่เข้ามาควบคุมเวลาที่เราทำงานปกติ การเล่นผีถ้วยแก้วอาจคล้ายๆ กับการขับขี่แบบอัตโนมัติที่จิตใต้สำนึกจะทำงานมากกว่า

      ความนิยมของผีถ้วยแก้วที่มีมาอย่างยาวนานสามารถบอกเราได้ว่า ทำไมผู้คนถึงแสวงหาประสบการณ์ที่ทำให้ตัวเองรู้สึกหวาดกลัว ผู้เชี่ยวชาญบอกว่า ความบันเทิงที่มาจากความน่ากลัวนี้อาจมีประโยชน์หลายอย่างต่อเราในการรับมือกับความกลัวที่จะเกิดขึ้น ท้ายที่สุด เราอาจได้ค้นพบว่าสิ่งที่แปลกและลึกลับที่สุดที่อยู่เบื้องหลังผีถ้วยแก้วอาจไม่ใช่อะไร นอกจากจิตใจของเราเอง

อ้างอิง
https://www.discovermagazine.com/mind/the-science-behind-ouija-boards
https://www.medicalnewstoday.com/articles/322863#One-Ouija-board-user-always-predicts-letters

Share

Authors

Authors

RELATED POSTS