ลองลิ้มชิมรสของการทำงาน ผ่านแนวคิด Work Based Learning

• Work Based Learning คือ การผสมผสานระหว่าง Project Based Learning และการเรียนรู้ทางสังคมและอารมณ์ นักเรียนจะได้ทำงานในโลกแห่งความเป็นจริงที่จะช่วยเสริมสร้างทักษะที่ช่วยให้พวกเขาได้รับการจ้างงานในอนาคต
• เมือง New Albany ในสหรัฐอเมริกามีการริเริ่มโครงการฝึกงานให้กับเด็ก ๆ โดยใช้ Work Based Learning ตั้งแต่ระดับประถม ฯ จนถึงมัธยม ฯ เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนได้มีประสบการณ์ในสาขาอาชีพที่อยากจะเรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัย โครงการนี้ได้เปิดโลกการทำงานจริงให้กับนักเรียน ขณะที่นักเรียนก็ยังได้รับค่าตอบแทนอีกด้วย

จะเป็นอย่างไรถ้าก่อนเข้ามหาวิทยาลัย นักเรียนมีโอกาสได้ทดลองฝึกงานจริงในสาขาที่อยากเรียนต่อ เพื่อดูว่าชอบจริงไหม แถมยังได้เงินค่าตอบแทนเหมือนคนทำงานทั่วไป นี่อาจดูเป็นแนวคิดที่น่าสนใจ เพราะมันน่าจะลดการเสียเวลาเมื่อเลือกเรียนในคณะที่ไม่ใช่ได้ ยิ่งไปกว่านั้นยังเป็นการสร้างแรงจูงใจในการเรียน ให้นักเรียนสามารถตอบคำถามตัวเองได้ว่า ทุกวันนี้เราเรียนไปทำไม ทั้งหมดนี้เป็นไอเดียที่เกิดและเริ่มทำแล้วในอเมริกา ผลลัพธ์ที่ได้มันคุ้มค่าขนาดไหนที่เราจะทดลองนำ Work Based Learning หรือการเรียนรู้จากการทำงานมาเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนในระดับมัธยม ฯ แทนที่จะเป็นระดับมหาวิทยาลัยอย่างที่เราทำกันอยู่  มาดูตัวอย่างจากประเทศที่ทดลองทำแล้วกัน

ถ้ายังจำภาพพีระมิดแห่งการเรียนรู้กันได้ เราจะเห็นว่า วิธีการเรียนรู้ที่ต่างกันย่อมมีผลต่อการจดจำของคนเรา หากให้นักเรียนนั่งฟังครูบรรยายเพียงอย่างเดียว เขาจะจดจำเนื้อหาได้เพียง 5% หากมีการสาธิตให้ดูด้วยจะจดจำได้ 30% แต่ถ้ามีการอภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันจะจดจำได้ 50% ถ้าได้ปฏิบัติงานจริงทำให้จดจำ และเข้าใจเนื้องานได้ 75% และที่สุดแล้วหากนักเรียนสามารถสอนผู้อื่นได้ การเรียนรู้นั้นจะทำให้เขาจดจำได้ถึง 90% เลยทีเดียว คำถามจึงกลับมาที่การจัดการเรียนรู้ของเราว่า เอื้อให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้และจดจำเนื้อหาได้มากน้อยเพียงใด

Work Based Learning เป็นการผสมผสานระหว่าง Project Based Learning และการเรียนรู้ทางสังคมและอารมณ์ นักเรียนจะได้ทำงานในโลกแห่งความเป็นจริงที่จะช่วยเสริมสร้างทักษะที่ช่วยให้พวกเขาได้รับการจ้างงาน นอกจากนี้ ยังได้พัฒนา Soft Skill หรือทักษะสื่อสารระหว่างบุคคลที่จำเป็นต่อความก้าวหน้าในที่ทำงานอีกด้วย

ในอเมริกาที่เมือง New Albany มีการริเริ่มโครงการฝึกงานให้กับเด็ก ๆ โดยใช้ Work Based Learning เริ่มตั้งแต่ระดับประถม ฯ จนถึงมัธยม ฯ เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนได้มีประสบการณ์ในสาขาอาชีพที่อยากจะเรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัย โครงการนี้มีเด็กเข้าร่วมประมาณ 1 ใน 3 ในระดับประถม ฯ เด็กอาจได้แต่งตัวเป็นคนที่ทำงานในอาชีพที่พวกเขาสนใจ ส่วนนักเรียนมัธยม ฯ ก็ไปทัศนศึกษากับนายจ้างในบริเวณใกล้เคียง ประสบการณ์การฝึกงานนี้ได้เปลี่ยนชีวิตนักเรียนบางคนไปเลย โดยเฉพาะคนที่มาจากครอบครัวที่มีรายได้น้อย เพราะเด็กจำนวนมากไม่มีพ่อแม่ที่เรียนจบมหาวิทยาลัย หรือไม่มีแม้แต่พ่อแม่ที่ไปทำงานทุกวัน พวกเขาเลยไม่รู้ว่า การไปทำงานทุกวัน และสามารถสร้างรายได้ให้กับครอบครัวของตัวเองมันเป็นอย่างไร และสร้างความภูมิใจได้ขนาดไหน

โครงการนี้ได้เปิดโลกการทำงานจริงให้กับนักเรียน นักเรียนที่อยากเรียนต่อในสาขาพยาบาลมีโอกาสได้เห็นผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์เอาตัวเรือดออกจากร่างกายผู้ป่วย ส่วนนักเรียนที่อยากเป็นสัตวแพทย์ก็ได้เห็นการผ่าตัดสุนัขกว่าครึ่งโหล และคนที่อยากเป็นช่างสักก็จะได้ฝึกฝนการสักบนผิวหนังปลอม

ความพิเศษของโครงการนี้ คือ นักเรียนได้รับค่าตอบแทนด้วย ซึ่งการให้ค่าตอบแทนนี้ไม่ได้เป็นเรื่องที่ทำกันเป็นปกติ Lance Evans เป็นผู้มองเห็นประโยชน์ที่นักเรียนจะได้จากโครงการนี้ เขาเห็นว่า นักเรียนควรจะได้ทำความรู้จักกับสาขาที่อยากเรียนก่อนที่จะเสียเงินหลายหมื่นดอลลาร์ไปกับค่าเทอมมหาวิทยาลัยในสาขาที่ไม่เหมาะกับตัวเอง โครงการนี้ทำให้นักเรียนได้สัมผัสกับงานในส่วนที่เขาอาจจะไม่เคยรู้มาก่อน ธุรกิจภาคท้องถิ่นก็สามารถหาพนักงานที่ได้เรียนรู้งานมาตั้งแต่ยังเป็นวัยรุ่น เหนือสิ่งอื่นใด การเรียนรู้ในโรงเรียนจะมีความเชื่อมโยงมากขึ้น นักเรียนจะเห็นว่า โรงเรียนสำคัญอย่างไร 

ประโยชน์ของการเรียนรู้โดยใช้การทำงานเป็นฐาน 

ผู้ที่ได้ประโยชน์จาก Work Based Learning มีทั้งนักเรียน นายจ้าง โรงเรียนและชุมชน

ประโยชน์ต่อนักเรียน

1. เป็นการเชื่อมโยงโรงเรียนและโลกแห่งการทำงาน
2. มีแรงจูงใจในการเรียนมากขึ้น
3. สร้างนิสัยการทำงานในเชิงบวก และเข้าใจถึงความคาดหวังในที่ทำงาน

ประโยชน์ต่อนายจ้าง

1. เชื่อมโยงผู้เชี่ยวชาญในการทำงานกับนักการศึกษา
2. พัฒนาความสัมพันธ์กับระบบโรงเรียน
3. พัฒนาพนักงานให้มีทักษะและมีแรงจูงใจมากขึ้น
4. สร้างโอกาสในการบริการชุมชน

ประโยชน์ต่อโรงเรียน 

1. ตอบสนองความต้องการที่หลากหลายของนักเรียน
2. ทำให้การศึกษามีความเกี่ยวข้อง และมีส่วนร่วมกับนักเรียนมากขึ้น

ประโยชน์ต่อชุมชน

1. สร้างสภาพแวดล้อมของการทำงานร่วมกัน
2. ส่งเสริมความเคารพและการยอมรับความคิดเห็นในชุมชน
3. วางรากฐานเศรษฐกิจมีประสิทธิผลมากขึ้น

เมื่อเราถามว่า อะไรคือกลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการจูงใจนักเรียนแบบก้าวกระโดด จากการสำรวจครู ผู้อำนวยการและผู้นำเขตพื้นที่การศึกษา 1,058 คน โดย EdWeek Research Center พบว่า นักการศึกษา 54% เห็นว่า เมื่อนักเรียนมีโอกาสได้ลงมือปฏิบัติจริง หรือได้ฝึกงาน อีก 45% เห็นว่า เมื่อเราแสดงให้นักเรียนเห็นว่า เขาสามารถใช้สิ่งที่เรียนรู้เพื่อประกอบอาชีพในอนาคตได้อย่างไร ความคิดเห็นเหล่านี้ก็เป็นไปในทิศทางเดียวกันกับของนักเรียนที่เชื่อในการได้ทดลองมีส่วนร่วมกับอาชีพนั้น ๆ ว่า เป็นเครื่องมือที่สร้างการมีส่วนร่วมได้ดีกว่าตัวครูเอง หรือผู้อำนวยการเสียอีก โดยการสำรวจวัยรุ่นจำนวน 1,011 คน พบว่า นักเรียน 87% บอกว่า มีแรงจูงใจมากขึ้นในชั้นเรียนเมื่อเห็นความเชื่อมโยงโดยตรงระหว่างสิ่งที่กำลังเรียนรู้ และทักษะที่จะใช้ในงานหรืออาชีพนั้น ๆ ยิ่งไปกว่านั้น วัยรุ่นที่ทำแบบสำรวจ 70% ที่มีประสบการณ์ในชั้นเรียนการศึกษาด้านอาชีพและเทคนิคยังกล่าวว่า พวกเขาพบว่า ตัวเองมีส่วนร่วม และรู้สึกเกี่ยวข้องกับหลักสูตรแบบนี้มากกว่าหลักสูตรอื่น ๆ 

อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ว่านักเรียนใน New Albany ทุกคนจะเลือกฝึกงาน 100 ชั่วโมงกับเขต นักเรียนที่ไม่ได้เลือกฝึกงานก็ยังคงได้รับประสบการณ์จาก Work Based Learning ได้อยู่ เพราะยังมีการเปิดโอกาสให้พวกเขาได้ดูมืออาชีพทำงานจริงในสาขาที่ตัวเองสนใจ 

สำหรับในบ้านเราหากจะมีการนำ Work Based Learning เข้ามาใช้ในการเรียนรู้มักเกิดในระดับมหาวิทยาลัยมากกว่า โดยเฉพาะสาขาท่องเที่ยวหรือการโรงแรม นี่น่าจะเป็นโอกาสที่เราจะได้ลองนำการเรียนรู้ในแนวทางนี้มาใช้กับหลักสูตรในระดับประถม ฯ หรือมัธยม ฯ มากยิ่งขึ้น 

เครื่องมือและกลยุทธ์ที่ส่งเสริมให้นักเรียนประสบความสำเร็จในการเรียนรู้โดยใช้การทำงานเป็นฐาน

1.ให้นักเรียนเรียนรู้การพึ่งพาตัวเอง

นักเรียนอาจไม่รู้ว่า สามารถทำสิ่งต่าง ๆ ได้ด้วยตัวเองมากแค่ไหนหากเราไม่เปิดโอกาสให้เขาได้ลองทำ Work Based Learning จะเปิดโอกาสให้นักเรียนได้ค้นหาความสามารถของตัวเองอย่างเป็นอิสระ 

2.เชื่อมโยงห้องเรียนกับที่ทำงาน 

Work Based Learning ควรเชื่อมโยงกับห้องเรียนเสมอ ในแต่ละรัฐของอเมริกาจะมีข้อกำหนดของโปรแกรม Work Based Learning แตกต่างกันไป แต่ในหลายแห่งกำหนดให้มีชั้นเรียนการสัมมนาเกี่ยวกับอาชีพ เพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ของนักเรียนควบคู่กับประสบการณ์ในการทำงาน การสัมมนานี้เน้นการสอนที่ชัดเจนในประเด็นต่าง ๆ เช่น ความปลอดภัย กฎหมายแรงงาน กระบวนการหางาน การเลือกอาชีพ และทักษะที่ทำให้ได้รับการจ้างงาน

3.แชร์เรื่องราวของครูให้นักเรียนฟัง

งานแรกในชีวิตของครูอาจไม่ได้เริ่มต้นจากอาชีพครู สมัยเรียนครูเคยทำงานอะไรมาบ้าง ลองแชร์ประสบการณ์การทำงานเหล่านี้กับนักเรียน ทั้งความท้าทายและสิ่งที่ได้รับ วิธีเอาชนะอุปสรรคที่เจอ สุดท้ายแล้วกลายเป็นครูได้อย่างไร ขณะเดียวกันก็ให้นักเรียนที่เคยทำงานมาแล้วได้มาแชร์ประสบการณ์ของตัวเอง การพูดคุยถึงความสำเร็จในที่

ทำงานสามารถกระชับความสัมพันธ์ และกระตุ้นให้นักเรียนคนอื่น ๆ ที่ได้แรงบันดาลใจให้ลองหาประสบการณ์จากการทำงานดูบ้าง

4.เสริมสร้างทักษะที่นำไปใช้ต่อยอดได้

เมื่อนักเรียนเรียนรู้ผ่าน Work Based Learning นักเรียนจะเกิดทักษะที่นำไปใช้ต่อยอดได้ ซึ่งจะติดตัวเขาไปตลอด ทักษะเหล่านี้เป็นทักษะที่ผู้ใหญ่วัยทำงานทุกคนต้องเรียนรู้และฝึกฝน ซึ่งรวมถึงความสามารถต่าง ๆ เช่น การสื่อสาร การแก้ปัญหาความขัดแย้ง การยอมรับคำวิจารณ์ที่สร้างสรรค์ การจัดการอย่างเป็นระบบและความสามารถในการปรับตัว ฉะนั้น สถานการณ์ในห้องเรียนหลาย ๆ สถานการณ์ก็สามารถแปรเปลี่ยนเป็น

ช่วงเวลาที่ครูสามารถสอนเรื่องความพร้อมในการทำงานได้ 

เด็กหลายคนเติบโตขึ้นทางความคิดและความสามารถจากการเรียนรู้แบบ Work Based Learning การให้โอกาสเด็กได้เรียนรู้ผ่านแนวทางนี้นอกจากจะเกิดประโยชน์ต่อหลายฝ่ายแล้ว ยังเปิดโอกาสให้เด็กได้รู้จักตัวตนของตัวเองมากยิ่งขึ้น ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนการเรียนรู้ที่สำคัญของเด็กทุกคน

อ้างอิง

https://www.edweek.org/teaching-learning/want-to-motivate-students-give-them-a-meaningful-taste-of-the-working-world/2023/02

https://www.edutopia.org/article/work-based-learning-high-school

https://parentnetworkwny.org/what-is-work-based-learning/